ارتودنسی کودکان

با اینکه هیچ سن مشخصی برای درمان ارتودنسی وجود ندارد، اما بهترین سن برای ارتودنسی کودکان و اولین مراجعه به متخصص ارتودنسی 7 سالگی می باشد.

در این سن کودکان ترکیبی از دندان های شیری و اصلی را دارند که همین عامل، امکان تشخیص و اصلاح زود هنگام مشکلات ارتودنسی دندان ها و استخوان های فک را فراهم می کند. در واقع سن مناسب ارتودنسی کودکان بین 8 تا 14 سالگی بوده که رشد فکین هنوز متوقف نشده است. در ادامه با مجله ارتودنتیست همراه باشید.

چرا کودکان نیاز به ارتودنسی دارند؟

کودکان ممکن است به دلایل مختلفی مانند دندان های کج، روی هم رفته، شلوغ و یا مشکلات بایت به  ارتودنسی دندان نیاز پیدا کنند.

مشکلات بایت یا مال اکلوژن زمانی رخ می دهد که اندازه فک بالا و پایین با یکدیگر تفاوت داشته باشند. اگر فک بالا بزرگتر از فک پایین باشد، بیمار مبتلا به اُوربایت و اگر فک پایین بزرگتر از فک بالا باشد، بیمار مبتلا به آندربایت می باشد.

در برخی موارد، مشکلات فک و دندان ناشی از افتادن زودهنگام دندان های شیری، تصادف یا عادت های غلطی مانند مکیدن انگشت شست است.

اما در اغلب موارد این مشکلات ارثی بوده و در صورتی که یکی از اعضای خانواده تان قبلا ارتودنسی انجام داده باشد، احتمال اینکه کودک شما نیز به ارتودنسی نیاز پیدا کند زیاد خواهد بود.

 چطور تشخیص دهیم که کودکمان نیاز به ارتودنسی دارد؟

شاید این سوال بسیاری از والدین باشد که چطور می توان مشکل ارتودنسی در کودکان را تشخیص داد. کودک شما ممکن است علائم و ویژگی های خاصی داشته باشد که باید پس از مشاهده آنها، سریعا به دکتر ارتودنسی مراجعه کنید. علائمی همچون:

• از دست دادن زود یا دیر هنگام دندان های شیری
• درد در هنگام گاز زدن یا جویدن غذا
• تنفس از راه دهان
• مکیدن انگشتان
• دندان های شلوغ، نامرتب و نهفته
• صدا دادن فکین هنگام باز و بسته کردن دهان
• غیر طبیعی بودن روی هم رفتن دندان ها
• عدم تناسب دندان ها و فکین با سایر بخش های صورت
• شلوغی دندان های جلویی در سن 7 یا 8 سالگی

متخصص ارتودنسی کودکان چه کاری انجام می دهد؟

 متخصص ارتودنسی کودکان قصد دارد با به کارگیری انواع دستگاه ها و روش های درمانی، شکل و طرح لبخند کودک را بهبود بخشد. ارتودنتیست ها وظیفه نصب وسایل ثابت مانند بریس ها را دارند که از فشار ملایم برای انتقال دندان به موقعیت مناسب استفاده می کنند.

هنگامی که کودک شما به یک متخصص ارتودنسی مراجعه می کند، او یک ارزیابی کامل از  دندان را دریافت می کند. سپس، متخصص ارتودنسی تشخیص می دهد که کدام روش درمانی می تواند لبخند کودک شما را به بهترین وجه تقویت کند.

در انتخاب یک متخصص ارتودنسی کودکان خوب باید به چه نکاتی توجه کنیم؟

نیازهای خاص برخی از بچه ها

همه کودکان در شرایط طبیعی و ایده آل نیستند. برخی از آن ها نیازهای ویژه دارند. مجموع این نیازها باعث میشود که یک دندانپزشک عمومی و یا متخصصان کم تجربه، نتوانند به درمان صحیح آن ها بپردازند. بهترین متخصص ارتودنسی کودکان باید قادر باشد تا به تمام نیازهای ویژه کودکان پاسخ دهد. این متخصص باید بتواند به شرایط کودکان زیر پاسخ مناسبی بدهد:

• کودکان استثنایی مثل سندروم داون
• کودکانی بیش فعال
• کودکان که گذشته خوبی نداشته اند و احساس امنیت ندارند
• بچه هایی که علاوه بر مشکل ناصافی دندان ها مشکلات جسمی دیگری دارند
• کودکان معلول
• و …

بهترین متخصص ارتودنسی کودکان در دوره  های آکادمیک با نحوه برخورد با این کودکان آموزش های لازم را دریافت خواهد کرد. حال آنکه یک دندانپزشک عمومی چنین آموزشهایی را پشت سر نگذاشته.

فواید ارتودنسی کودکان

انجام ارتودنسی پیشگیری در کودکان، می تواند فواید و مزایای بسیاری با خود به همراه داشته باشد که به برخی از آنها اشاره می کنیم:

• گسترش دهان

فکین و دندان ها در این سنین هنوز در حال رشد هستند، از این رو در صورتی که کام کودک نیاز به گسترش داشته باشد، می توان به راحتی آن را گسترش داد. گسترش کام این امکان را فراهم می کند که دندان ها پس از درآمدن، در موقعیت صحیح خود قرار گرفته و نیازی به کشیدن برخی از آنها برای باز کردن فضا نباشد.

• پیشگیری از درمان های پیچیده

یکی از بزرگترین مزایای ارتودنسی دندان کودکان پیشگیری از درمان های پیچیده در آینده است. مداخله زودهنگام ارتودنسی در سنینی که فک و دندان ها هنوز در حال رشد هستند، این امکان را فراهم می کند تا مشکلات بالقوه قبل از پیچیده تر شدن درمان شوند. همچنین در مواردی که بخشی از درمان ارتودنسی باید به بزرگسالی موکول شود، ارتودنسی در کودکان در کوتاه تر شدن این دوره نقش بسیار مهمی خواهد داشت.

• افزایش اعتماد به نفس

هنگامی که سخن از ظاهر به میان میاید، کودکان نیز به اندازه بزرگسالان برای ظاهر و زیبایی خود اهمیت قائلند. ارتودنسی موجب مرتب شدن دندان ها و تناسب فکین کودکان می شود و همین امر زیبایی صورت و لبخند آنها را دو چندان می کند.

بیشتر بخوانید : دندانپزشکی بارداری 

انواع ارتودنسی کودکان

امروزه، تجهیزات دندانی متعددی برای ارتودنسی کودکان به کار می روند.

اما هنوز هم ارتودنسی ثابت اصلی ترین ابزار برای صاف کردن دندان ها و اصلاح فرم فک محسوب می شود.

بریس ها از طریق ایجاد فشار بر روی دندان ها و فک به منظور حرکت و جابجایی آن ها در جهت مورد نظر عمل می کنند.

جنس بریس های ارتونسی می تواند یکی از موارد زیر باشد:

• استیل ضدزنگ
• سرامیک
• پلاستیک
• ترکیبی از مواد بالا

بریس های ضد زنگ یکی از پرکاربردترین انواع ارتودنسی هستند. هزینه ارتودنسی کودکان با بریس های فلزی بسیار مقرون به صرفه تر از گزینه های دیگر خواهد بود.

بریس های رنگی باعث می شود که کودک از آن ها دلزده نشوند.

شما می توانید با ست کردن رنگ کش ارتودنسی با لباس ورزشی یا یونیفورم مدرسه، آن را برای کودکتان جذاب کنید. به علاوه، اگر کودک از داشتن بریس بر روی دندان های خود خجالت می کشد، می توانید از ارتودنسی نامرئی یا لینگوال استفاده کنید.

مراقبت و نگهداری از ارتودنسی کودکان

رعایت نکات زیر می تواند موجب کاهش یا از بین رفتن مشکلات دهان در مدت زمان ارتودنسی دندان شود:

• از آنجایی که ذرات غذایی به راحتی در میان بریس های ارتودنسی گیر می کنند، مطمئن شوید که کودکتان پس از هر وعده غذایی، دندان هایش را با مسواک نرم و خمیر دندان فلورایدی تمیز کند. هر سه ماه یکبار، مسواک کودک را تعویض کنید زیرا مسواک فرسوده یا کهنه نمی تواند به درستی کار تمیز کردن دندان ها را انجام دهد.
• کودک تان باید روزی یکبار از نخ دندان برای تمیز کردن مابین دندان ها و بریس های ارتودنسی استفاده کند.
• هر 6 ماه یکبار فرزندتان را برای چکاپ دهان و دندان، نزد دندانپزشک کودکان یا متخصص ارتودنسی وی ببرید.
• مصرف قند و نشاسته کودک خود را محدود کنید؛ زیرا ذرات باقی مانده از این مواد ممکن است تبدیل به اسید های مضر شوند و به دندان ها و لثه ها آسیب وارد کنند. همچنین این اسید ها تشکیل ماده پلاک را نیز افزایش می دهند.
• فرزند خود را از خوردن غذاهای سخت و خوراکی های چسبناک که ممکن است به تجهیزات ارتودنسی بچسبند، منع کنید. موادی از قبیل پاپ کورن، آبنبات، آجیل، چیپس، آدامس و کارامل می توانند در بریس ها گیر کرده و به آنها آسیب وارد کنند.

منبع : کلینیک دندانپزشکی کودکان تهران